IJslandse minister schort vinvisvangst op vanwege overtredingen dierenwelzijn

(Den Haag, 20 juni 2023) - De IJslandse minister van Visserij, Svandís Svavarsdóttir, heeft aangekondigd de jacht op vinvissen in IJsland tot 31 augustus op te schorten. Dit besluit volgt op de conclusies van deskundigen van de IJslandse Raad voor Dierenwelzijn dat de methoden die worden gebruikt om op walvissen te jagen niet voldoen aan de IJslandse wet op dierenwelzijn.

Dit nieuws komt als een grote klap voor de laatste commerciële walvisjager in IJsland, Kristjan Loftsson, en zijn walvisvaartbedrijf Hvalur hf, die onvermoeibaar hebben gevochten om de jacht in leven te houden. 

“Het is een genadeklap - het walvisseizoen van de heer Loftsson is al gestopt nog voordat zijn schepen überhaupt de haven hebben verlaten. Dit is een nieuwe manier van denken voor IJsland en een doortastend optreden van de minister van Visserij. We prijzen haar en de IJslandse regering hiervoor", aldus Patrick Ramage, Senior Director bij IFAW.  

Sigursteinn Masson, al jarenlang vertegenwoordiger van IFAW in IJsland, zei: "Dit is enorm bemoedigend nieuws en een zeer belangrijke stap op weg naar het einde van de walvisjacht in IJsland."

Vorige maand nog toonde een nieuw onderzoek van de IJslandse regering aan dat meer dan 40% van de walvissen die vorig jaar tijdens het walvisseizoen werden gedood, een langzame en pijnlijke dood stierven.

Na een rapport waarin bewakingsbeelden werden geanalyseerd waaruit bleek dat het twee uur kon duren voordat walvissen stierven tijdens de jacht, werd overeengekomen dat een snelle dood niet kan worden gegarandeerd tijdens de walvisjacht. 

"Dit zou wel eens het einde kunnen zijn voor de commerciële walvisjacht in IJsland", aldus Sharon Livermore, Director Marine Conservation bij IFAW. "Een snelle dood kan niet worden gegarandeerd voor deze walvissen en hun lijden is onvoorstelbaar. Het is duidelijk dat de IJslandse regering geen toekomst ziet in deze verouderde praktijk."

"IFAW heeft altijd bevestigd dat er gewoon geen humane manier is om een walvis te doden. Nu heeft de IJslandse Raad voor Dierenwelzijn geconcludeerd dat het niet mogelijk is om op een walvis te jagen zonder enorme stress te veroorzaken noch om vast te stellen of de walvis een zogende moeder is - belangrijke vereisten van de IJslandse wet op dierenwelzijn."

Het huidige quotum voor de walvisvangst loopt eind 2023 af, waarna een nieuw vijfjarig quotum moet worden goedgekeurd door de minister van Visserij. Dit, samen met de tijdige beslissing om de walvisjacht deze zomer te pauzeren, geeft aan dat dit voor de IJslandse regering een kritiek keerpunt zou kunnen zijn om de toekomst van de walvisjacht in het land te herzien.

Noot voor de redactie:

• Sinds het moratorium op de commerciële walvisvangst van de Internationale Walvisvaartcommissie (IWC) in 1986 van kracht werd, zijn er in IJsland meer dan 1.900 vin- en dwergvinvissen gedood.
• Vinvissen zijn de op één na grootste zoogdieren op aarde. Ze worden gemiddeld 20 meter lang en wegen zo'n 38 tot 50 ton. Het zijn snelle zwemmers en ze worden in grootte alleen overtroffen door blauwe vinvissen. Wereldwijd wordt de soort als kwetsbaar beschouwd op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten van IUCN.
• In 1982 nam de Internationale Walvisvangstcommissie (IWC) een besluit om de vangstlimieten voor alle commerciële walvisvangst op nul te zetten (d.w.z. het moratorium op de commerciële walvisvangst). Dit werd van kracht in 1986, maar in tegenstelling tot andere walvisvarende naties tekende IJsland geen 'bezwaar' aan tegen dit besluit - in plaats daarvan zette het, toen het verbod eenmaal van kracht was, een klein 'wetenschappelijk walvisvangstprogramma' voort tot 1989. IJsland verliet de IWC abrupt in 1992, maar trad weer toe in 2002, dit keer met een 'voorbehoud' tegen het moratorium. IJsland hervatte de commerciële walvisvangst onder voorbehoud van het moratorium van de IWC in 2006, wat resulteerde in een zelf toegewezen quotum van vinvissen en dwergvinvissen.
• Verdere verlengingen van de vijfjarige walvisquota zouden de internationale betrekkingen van IJsland onder druk kunnen blijven zetten, waaronder die met de VS, die sinds 2014 diplomatieke sancties (de zogenaamde Pelly Amendment sanctions) tegen IJsland heeft ingesteld vanwege zijn commerciële walvisvangstactiviteiten en internationale handel in walvisvlees.
• Wetenschappers van IFAW hebben beelden geanalyseerd van de Japanse walvisjacht in de Zuidelijke Oceaan, die een vergelijkbaar verhaal vertellen over de inherente wreedheid van de walvisjacht. Het resulterende wetenschappelijke artikel is getiteld "Is Japan's walvisjacht humaan?" en kan hier worden geraadpleegd.