EU lanceert nieuw actieplan in de strijd tegen handel in wilde dieren

(Den Haag, 10 November 2022) – Ambitieuze maatregelen zijn een belangrijk onderdeel van het nieuwe EU WTAP (Wildlife Trafficking Action Plan). Dit actieplan in de strijd tegen illegale handel in wilde dieren werd vandaag gepresenteerd door de Europese Commissie.

De afgelopen twee jaar heeft IFAW zich ingezet voor een nieuw EU-actieplan, dat de tekortkomingen aanpakt die uit de evaluatie van het eerdere plan uit 2016 naar voren kwamen. 

“Strengere regulering van de legale handel in wilde dieren binnen de EU is dringend nodig om mazen in de huidige wetgeving te dichten, door toepassing van het voorzorgsbeginsel”, zegt Ilaria Di Silvestre, hoofd EU-beleid en campagnes bij IFAW. “We zijn blij met de toezegging van de Commissie om onderzoek te doen naar de haalbaarheid van nieuwe maatregelen om de handel in wilde dieren beter te reguleren, zoals een positieflijst voor exotische huisdieren, en om mazen in de wet te dichten zodat alle handel in illegaal verkregen wilde dieren strafbaar wordt. Uiteraard met inachtneming van nationale en internationale wetgeving in de landen van herkomst, doorvoer en bestemming.”

Het EU-actieplan uit 2016 bood een solide kader voor Europese landen om een grotere rol te spelen in deze internationale strijd. Ondanks de vooruitgang die is geboekt tijdens de implementatie van het plan brengt de handel in wilde dieren nog steeds soorten in gevaar, draagt bij aan ecosysteemverval en biodiversiteitsverlies, en bedreigt de nationale, regionale en internationale veiligheid. 

Net als het vorige EU-actieplan zorgt het nieuwe EU WTAP dat spelers (de Commissie, lidstaten, Europol, Eurojust, maatschappelijke organisaties) maatregelen moeten nemen die belangrijk zijn om de illegale handel in wilde dieren aan te pakken, binnen en buiten de EU. Het vijfjarige actieplan (2022-2027) heeft vier prioriteiten: preventie, handhaving, versterking van internationale samenwerkingen en de nieuwe prioriteit – versterking van het wettelijke EU-kader. Voor deze laatste prioriteit heeft IFAW zich in het bijzonder hard gemaakt.

Andere belangrijke onderdelen van het actieplan zijn gerichte vraagbeperkende activiteiten om het gedrag van consumenten te veranderen, toezicht op de uitvoering en doeltreffendheid van de nieuwe EU-regels voor de ivoorhandel, en extra inspanningen in de strijd tegen online illegale handel in wilde dieren. Zoals daartoe opgeroepen door IFAW krijgen deze inspanningen vorm door duidelijke regels voor online handel in wilde dieren in de nieuwe wet op de digitale diensten (Digital Services Act), gerichte training voor handhavingsinstanties en samenwerking in de Coalition to End Wildlife Trafficking Online, een gezamenlijk initiatief dat IFAW, WNF en TRAFFIC in 2018 oprichtten.

“IFAW juicht de inzet van innovatieve maatregelen toe, zoals verhoogde inspanningen om in beslag genomen levende dieren weer uit te zetten in het wild en versterking van internationale partnerschappen”, aldus Staci McLennan, Director Europees beleid bij IFAW. “Belangrijk is ook dat een kader voor rapportage, toezicht en evaluatie is opgenomen, dat in het vorige EU WTAP nog ontbrak. Dit kader moet wel nog beter worden gedefinieerd en op continue basis worden toegepast. En het belangrijkste is misschien wel dat het benodigde budget voor de daadwerkelijke uitvoering van de WTAP-maatregelen beschikbaar moet worden gesteld door de Europese Commissie en de lidstaten.”   

IFAW zal nauwe contacten onderhouden met de partijen betrokken bij de uitvoering van het WTAP, waaronder de lokale gemeenschappen betrokken bij het EU-initiatief Natura Africa.