loslopende grote katachtige in Duitsland belicht exotisch huisdier probleem

Zoals vanmorgen bekend werd, wordt er in de regio Kleinmachnow, in Duitsland, gezocht naar een vrij rondlopende grote katachtige. Vermoed wordt dat het om een leeuw gaat die volgens de huidige informatie niet afkomstig is uit een dierentuin of een circus. Het lijkt erop dat het om een dier gaat dat particulier gefokt en illegaal verhandeld is - een groeiend fenomeen in Europa. Gebrek aan duidelijke wetgeving en handhaving maakt het gemakkelijk voor particuliere fokkers om geld te verdienen aan exotische wilde dieren, die hier zeer onder lijden.

"De huidige situatie laat zien dat het fokken van grote katachtigen en het illegaal houden van wilde dieren door particulieren ook in Duitsland een ernstig probleem is," zegt Loïs Lelanchon, programmamanager Wildlife Rescue bij IFAW. "We zien regelmatig dat welpen van grote katachtigen en andere wilde dieren in beslag worden genomen in verschillende Europese landen."

social media en de glamourisering van exotische huisdieren

Deze trend wordt verder aangewakkerd door sociale media. "Voor veel mensen zijn katachtigen in alle maten aantrekkelijk. Exotische katten worden gebruikt als een teken van rijkdom of status," legt Lelanchon uit. "Maar of ze nu klein of groot zijn, het zijn geen huisdieren en ze kunnen gevaarlijk en oncontroleerbaar worden." Toch worden ze in grote aantallen van land tot land verhandeld, meestal nadat ze in gevangenschap zijn gefokt in plaats van vrij in het wild te leven, waar ze thuishoren. 

De ervaring leert dat veel dieren worden afgestaan of zelfs in de steek worden gelaten wanneer het houden ervan te duur of te ingewikkeld wordt. De meeste in gevangenschap gefokte katachtigen kunnen niet in het wild worden vrijgelaten en de ruimte in geschikte opvangcentra is beperkt.

IFAW heeft de afgelopen maanden meerdere malen geholpen bij de evacuatie van grote katachtigen uit het oorlogsgebied in Oekraïne. Het gaat om dieren die afkomstig zijn uit particuliere fokkerijen en daar werden gefokt voor de illegale handel. Door de oorlog hebben de dieren geen nut meer voor hun eigenaren en worden ze achtergelaten of anoniem overgedragen aan lokale dierenopvangcentra.

Europa is een hub voor de handel in exotische huisdieren

Het probleem beperkt zich dus niet tot alleen de VS, zoals veel kijkers van de Netflix-documentaireserie Tiger King mogelijk denken. Experts beschrijven de EU als een hub, doorvoerpunt en bestemming voor exotische huisdieren. Het probleem gaat verder dan grote katachtigen. Veel wilde diersoorten worden illegaal gevangen in hun land van herkomst en geëxporteerd. Vervolgens kunnen ze worden geïmporteerd als ze niet worden beschermd door internationale en EU-wetgeving en legaal worden verhandeld in de EU.

De groeiende trend in de handel in exotische wilde dieren kan worden gestopt door een combinatie van goed beleid en een goed wettelijk kader, zegt Lelanchon. "Handhaving van de juiste regelgeving is de belangrijkste factor en als samenleving geven we hier geen prioriteit aan, vaak vanwege de kosten die ermee gemoeid zijn."

IFAW werkt nauw samen met internationale regeringen om hen te adviseren over dergelijke regelgeving. Uit een rapport van IFAW en andere organisaties blijkt dat de bestaande wetgeving onvoldoende is om de wereldwijde biodiversiteit te beschermen en de illegale handel in wilde dieren en planten te bestrijden. Ze pleiten voor verdere internationale handelsbeperkingen en strengere en geharmoniseerde nationale wetgeving.

Achtergrondinformatie

De Europese Unie (EU) blijft een van de grootste importeurs van wilde dieren die bestemd zijn voor de handel in exotische huisdieren. Slechts een zeer klein deel van de verhandelde soorten valt daadwerkelijk onder internationale en/of EU-regelgeving. Veel soorten die nog steeds in de EU worden verhandeld, worden beschermd door nationale wetgeving in niet-EU-landen, maar werden desondanks in het wild gevangen en geëxporteerd in strijd met de nationale wetgeving van het land van herkomst. (Rapport: Gestolen wilde dieren IV, 2022)

De EU blijft een van de belangrijkste hubs, doorvoerpunten en bestemmingen voor illegaal verkregen wilde dieren die bestemd zijn voor de handel in exotische gezelschapsdieren, en inwoners van de EU behoren tot de belangrijkste smokkelaars, handelaren en klanten voor dergelijke soorten. (EUROPOL, Milieucriminaliteit in het tijdperk van klimaatverandering - Dreigingsevaluatie 2022).