dieren weetjes en feitjes die je waarschijnlijk zullen verbazen

We delen de aarde met miljoenen diersoorten waarbij er dagelijks nog talloze nieuwe soorten ontdekt worden. Tegelijkertijd neemt het aantal diersoorten in een schrikbarend tempo. Geschat wordt dat zeker een miljoen soorten met uitsterven bedreigd wordt. En dat terwijl we nog zoveel valt te leren van en over het dierenrijk. In dit artikel delen we tien dieren weetjes waarvan je waarschijnlijk niet nooit hebt gehoord. 

olifanten maken een specifiek geluid om elkaar te waarschuwen voor mensen 

Deze bevinding kwam uit een gezamenlijk onderzoek door Oxford University, Save the Elephants, and Disney's Animal Kingdom. In dit onderzoek speelden onderzoekers opnames af van menselijke stemmen in de buurt van een kudde olifanten. De olifanten reageerden direct door weg te rennen en maakten daarnaast een specifiek brommend geluid.  

Vervolgens lieten onderzoekers opnames van dit brommende geluid horen bij een andere groep olifanten, waarna er op eenzelfde manier werd gereageerd als eerder bij het afspelen van mensenstemmen.  

waarschuwen voor agressieve bijen

Al eerder ondervonden onderzoekers aan Oxford University dat olifanten een specifieke waarschuwingskreet laten horen wanneer zij vluchten voor een zwerm agressieve bijen. De bijen vormen net als mensen een bedreiging voor de dieren. Ondanks de dikke huid van een volwassen olifant, kan hij toch nog in zijn slurf of rondom z'n ogen gestoken worden. Voor een olifantenkalf, waarbij de beschermde huid nog niet volledig is ontwikkeld, kan een aanval van een zwerm bijen zelfs dodelijk zijn.  

De bevindingen over hoe olifanten reageren op mensen en bijen spelen een belangrijke rol in het voorkomen van mens-dierconflicten. Met de kennis over het feit dat olifanten bang zijn voor bijen, worden nu bijvoorbeeld 'bijenkorf hekken' rondom kleinschalige boerderijen gebouwd zodat olifanten hier voortaan van de gewassen af zullen blijven. Tegelijkertijd kan de honing van de bijen voorzien in extra inkomsten voor de gemeenschappen.

het gevaar van mens-dierconflicten voor het voortbestaan van de olifant

Naast stroperij vormen mens-dierconflicten een grote bedreiging voor het voortbestaan van de olifant. Geschat wordt, dat als er niets wordt gedaan aan bedreigingen zoals het verlies van leefgebieden en stroperij, de Afrikaanse olifant in 2040 zal uitsterven. Dit terwijl de olifant een hele belangrijke rol speelt in de vitaliteit van ecosystemen en indirect ook in het tegengaan van klimaatverandering. 

het schubdier is het meest illegaal verhandelde dier ter wereld 

In Azië zijn vooral de schubben van de schubdieren populair, die worden gebruikt in huismiddeltjes. In Afrikaanse landen wordt het vlees van de dieren gegeten. De extensieve jacht op het dier heeft er voor gezorgd dat inmiddels zeven van de acht soorten (ernstig) wordt bedreigd. 

mannetjesleeuwen die een troep overnemen, doden als eerst alle aanwezige welpjes  

In een troep leeuwen zijn er maximaal twee tot drie mannetjes die de rol van de leeuwenkoning op zich nemen. Zij beschermen de vrouwtjesleeuwen en welpen voor gevaren van buitenaf. Er liggen namelijk altijd kapers op de kust. Mannetjesleeuwen die uit hun ouderlijke troep zijn verdreven en nu zelf op zoek zijn naar hun eigen troep, staan vooraan in de rijd om de leiderschapspositie in een troep over te namen.  

geen bastaards in hun nieuwe troep

Na een succesvolle coup d'état, windt het nieuwe leiderschap er geen doekjes omheen: deze veroveraars willen geen bastaards in hun nieuwe troep. Alle welpjes tot negen maanden oud worden gedood zodat hij zelf direct kan beginnen aan zijn nieuwe gezin. Door middel van deze actie zorgen de mannetjesleeuwen voor de voortzetting van hun eigen afkomst. 

Vrouwtjesleeuwen zijn de mannetjesleeuwen toch nog vaak te slim af komen in opstand tegen het brute moorden. Er zijn vrouwtjes die de troep verlaten met hun welpje. Ook komt het voor dat vrouwtjesleeuwen die al eerder zwanger zijn geraakt, toch paren met een nieuwe mannetjesleeuw waardoor hij vervolgens "denkt” dat de straks pasgeboren welpjes van hem komen.  

echolocatie bij dolfijnen heeft veel weg van röntgenstraling

Net als vleermuizen en walvissen, oriënteert een dolfijn zich door middel van echolocatie. Vanuit de zogenaamde “meloen”, die zich bevindt in zijn voorhoofd holte, zendt de dolfijn klikgeluiden uit. Geluiden die worden teruggekaatst vangt hij op in het "akoestische venster" in de onderkaak en via zijn kaken komt het geluid bij zijn oren terecht. Uiteindelijk worden de signalen vanuit de oren naar de hersenen verzonden voor interpretatie.

Dolfijnen hebben ogen en afhankelijk van de soort dolfijn, kan het dier hier prima mee zien. Echter is het zicht onder water niet altijd even helder. Met name in zoet water of diep in de zee. 

de medische scanner van een dolfijn

Wat extra bijzonder is, dat dolfijnen echolocatie kunnen inzetten als een soort van medische scanner. Het geluid verplaatst zich niet alleen door het water, maar ook door het lichaam van andere zeedieren. Zo kan een dolfijn door middel van echolocatie de zwemblazen detecteren in de vissen waar ze op jagen. Als het dier dezelfde echolocatie op een mens zou uitoefenen, is het waarschijnlijk in staat het skelet en longen te onderscheiden. 

zeehonden hebben een vergelijkbaar CO-gehalte in hun bloed als een stevige roker

Koolmonoxide (CO) staat bekend als een silent killer. Toch heeft ieder mens een kleine concentratie CO in het bloed en heeft het een belangrijke functie onder andere in het verminderen van ontstekingsreacties. Een hoog gehalte, zoals bij stevige rokers, kan bij mensen lijden tot evenwichtsstoornissen, hartproblemen of zelfs de dood. Bij zeehonden echter, blijkt dit anders te werken.

In een onderzoek vanuit de Universiteit van California is gebleken dat het CO-gehalte in het bloed van zeeolifanten boven de 10% lag. Onderzoekers denken dat dit te maken heeft met de diepe duiken die het dier maakt onder water. De zeehonden brengen namelijk 75% van hun leven door onder water. Uitademen is de enige manier voor een dier om koolmonoxide uit zijn lichaam te verwijderen.

het luidste dier ter wereld is de potvis

Het klikgeluid van een potvis kan een geluidsniveau van maar liefst 236 dB bereiken. Potvissen kunnen zich net als andere walvissen, maar ook dolfijnen en vleermuizen, oriënteren door middel van echolocatie. Maar walvissen communiceren ook met elkaar door middel van de klikgeluiden. 

Deze walvis is dan ook in staat om met andere potvissen te communiceren op honderden kilometers afstand.  

een geluid zo hard dat het trommelvliezen doet barsten

Een geluid met dit bereik is zo luid dat het de trommelvliezen zal laten barsten. Een mens zal directe blootstelling aan een geluid van 236 db zelfs niet overleven. Toch nemen onderzoekers het risico door zeer dicht bij de zeedieren te komen. 

De enige manier om de potvis namelijk te kunnen bestuderen van dichtbij, is door middel van freediving. Potvissen zijn behoorlijk schuchter en duikboten, robots of zelfs duikflessen zullen de dieren verjagen. Een freediver zonder flessen zal geaccepteerd worden in de school van walvissen.  

een arend kan vier keer zo scherp zien als een mens

Het begrip arendsoog komt niet uit de lucht vallen. Het zicht van deze roofvogel is maar liefst vier tot vijf keer zo scherp als dat van een mens. Met dit sterk ontwikkelde zicht kan de een arend zijn prooi op kilometers afstand blijven volgen. 

Even ter vergelijking: als een mens de ogen zou hebben van een arend, zou hij de bewegingen van een mier kunnen volgen vanaf de tiende verdieping van een flatgebouw. 

haaien doden minder dan tien mensen per jaar. Mensen doden meer dan 100 miljoen haaien per jaar. 

Vroeger werd de haai in stripboeken of films nog wel eens neergezet als een kwaadaardige en agressieve diersoort. Ondanks het angstaanjagende beeld dat wordt geschetst van de haai, is het dier helemaal niet zo gewelddadig als de meeste mensen denken.  

Per jaar worden er wereldwijd minder dan tien mensen gedood door haaien. De kans om gebeten te worden door een haai is 1 op 3.75 miljoen. Dat wil zeggen dat er een grotere kans is dat je met een lot van de Bankgiroloterij een miljoen wint dan dat je wordt aangevallen door een haai tijdens een zomerse frisse duik in zee.  

Overbevissing van haaien vormt een bedreiging voor al het zeeleven 

Tegelijkertijd worden er elk jaar meer dan 100 miljoen haaien gedood door mensen. Haaien worden wereldwijd bevist voor hun vinnen en vlees.  

Omdat de zwangerschapsperiode bij haaien vrij lang duurt (tot wel 2 jaar) en haaien relatief weinig jongen krijgen, krijgen populaties niet de kans om goed te herstellen.  

Door overbevissing wordt inmiddels meer dan de helft van haaiensoorten met uitsterven bedreigd of is gevaarlijk dichtbij dit punt. Haaien spelen oveirgens een hele belangrijke rol in het gezond houden van de zee.