Australische bosbranden: alles wat je moet weten

2. Komen bosbranden niet vaker voor? Waarom is het dit jaar zo erg?

Australië kent elk jaar een seizoen van bosbranden en het is niet zozeer de vraag ‘of’ ze uitbreken, maar ‘waar’. Wij zijn de afgelopen 30 jaar bijna elk jaar bij de bosbranden in actie gekomen. Dit jaar is het bosbrandseizoen echter veel eerder begonnen dan normaal. De branden zijn ongekend intens en hebben een grillig patroon. Deze branden zijn zo krachtig, dat ze hun eigen weersystemen veroorzaken met bliksemschichten die op andere plekken weer nieuwe branden veroorzaken.

Door de maandenlange droogte is de bodem uitgedroogd en wordt brandstof voor bosbranden als dor gras en struikgewas- steeds droger en brandbaarder, in combinatie met extreem hoge temperaturen, zijn de omstandigheden in grote delen van Australië nu rampzalig. Temperaturen bereiken recordhoogtes en er zijn dagen met “catastrofale” weersomstandigheden. Ook de wilde dieren lijden hieronder, ze raken uitgedroogd en vogels en vliegende honden (vleermuizen) vallen letterlijk dood neer. Klimaatverandering speelt hierin een belangrijke rol.

Het wachten is op regen, want in veel regio’s is maandenlang geen druppel gevallen. Als het eenmaal gaat regenen, kan het ecosysteem zich gaan herstellen. 

3. Er zijn verschillende cijfers. Hoeveel dieren zijn er nu omgekomen?

Volgens schattingen van onderzoekers van de Universiteit van Sydney zijn er zo’n half miljard dieren omgekomen door de bosbranden. Maar omdat de bosbranden feller zijn geworden en zich hebben verspreid, zijn dat nu naar schatting al meer dan 1 miljard dieren.

Het gaat om een schokkend groot aantal dieren. En hoe moeilijk dit ook te bevatten is, waarschijnlijk zijn de cijfers nog aan de conservatieve kant, omdat die alleen gaan over Nieuw-Zuid-Wales en er alleen is gekeken naar zoogdieren, vogels en reptielen. Er is niet gekeken naar insecten, kikkers of vleermuizen; diersoorten waarvan er honderden zijn omgekomen door de hittegolf die samenvalt met dit seizoen van bosbranden. De cijfers gaan over de branden en nemen niet de dieren mee die omkomen als gevolg van de hittegolf en gebrek aan voedsel en water.

Het is werkelijk onvoorstelbaar hoeveel levens de bosbranden al hebben gekost. Ruim 10 miljoen hectare grond is verloren gegaan en de branden verspreiden zich nog steeds verder over het land.

4. Zijn koalas echt "praktisch uitgestorven"?

Koala’s staan op de lijst van kwetsbare diersoorten in Queensland, Nieuw-Zuid-Wales en de Australian Capital Territory. Sommige populaties waren al erg klein vóór de branden door verlies van leefgebied, ziektes, aanrijdingen met auto’s en aanvallen door honden.

Volgens ecologen zullen populaties die al in gevaar waren, op een kritiek punt komen en ‘lokaal’ uitsterven.

Op dit moment zijn de verwachtingen voor de lange termijn nog niet duidelijk. Er is echter geen twijfel dat de huidige bosbranden een verwoestende uitwerking hebben op de biodiversiteit van Australië en verstrekkende gevolgen hebben voor lokale ecosystemen.

IFAW is al sinds september 2019 samen met haar partners in actie gekomen om gewonde koala’s te redden. Een aantal koala’s is inmiddels alweer in het wild uitgezet in veilige gebieden, uit de buurt van de bosbranden. Maar wij zijn nog lang niet klaar. Wij komen nog steeds gewonde dieren tegen, waarvan vele een lange weg van herstel nodig hebben.

De bosbranden teisteren enorm grote gebieden en verwoesten belangrijke leefgebieden van koala’s. Daarom is het nu meer dan ooit belangrijk om elk dier te redden waar dat mogelijk is. Als je meer informatie wilt, raden wij je aan het volgende artikel te lezen.

5. Welke diersoorten hebben het meest te lijden en hoe komen ze aan hun einde?

Deze branden raken alle diersoorten, maar de populatieverliezen zijn het grootst onder de bedreigde soorten. Door de branden zijn meer dan 1 miljard dieren omgekomen: zoogdieren, vogels, reptielen, insecten, vleermuizen en kikkers. De bosbranden houden nog steeds aan en de weersomstandigheden zullen naar verwachting weer verslechteren, waardoor er. nog veel meer dieren zullen sterven.

Daar komt nog bij dat veel dieren die wel aan de branden zijn ontsnapt toch zullen omkomen door honger, stress, het ontbreken van schuilplaatsen en het inhaleren van rook. Als je meer informatie wilt en specifieke voorbeelden, raden wij je aan het volgende artikel te lezen. 

6. Er is zoveel verloren gegaan, waar kunnen de dieren nog terecht? 

Op dit moment ligt de eerste prioriteit bij het bedwingen van de branden en ervoor zorgen dat dieren en mensen zo veilig mogelijk zijn. De Australische bossen zijn opmerkelijk goed bestand tegen brand en hebben daar al miljoenen jaren mee te maken, dus er is een kans dat een deel zich zal herstellen. We hebben gewoon regen nodig: in veel delen van het land is er al maandenlang geen druppel gevallen. Dit seizoen zijn de bosbranden helaas intenser dan ooit, waardoor herstel mogelijk veel langer zal duren en dieren geen voedsel of schuilplaats hebben.

Projecten om corridors te herstellen die van vitaal belang zijn voor wilde dieren, zoals ons initiatief voor het aanplanten van eucalyptusbomen, in samenwerking met onze partner Bangalow Koalas , zijn nu belangrijker dan ooit.

7. Wie is Bear en hoe helpt hij?

Bear is de koala-opsporingshond van IFAW en maakt deel uit van de zoek- en reddingsactiviteiten om koala’s op te sporen die slachtoffer zijn van de bosbranden. Hij is opgeleid door onze partners van het Detection Dogs for Conservation-team van de University of the Sunshine Coast en is in Australië één van de weinige opsporingshonden die levende koala’s kan vinden door hun geur te volgen. Tot nu toe zijn Bear en zijn begeleider dit seizoen ingezet in het zuidoostelijk deel van Queensland en in de hardst getroffen delen van Nieuw-Zuid-Wales.

Hij heeft op verschillende plekken koala’s opgemerkt en vond krassen op bomen en keutels op de grond. Hierdoor gaf hij ons hoop dat wij de dieren in nood snel zouden vinden en redden. Zo leidde hij het reddingsteam naar een koala hoog in een boom, die toen door het team werd onderzocht op letsel door de branden en op ziektes.Bear staat stand-by voor hulp bij het zoeken naar wilde dieren en het assisteren van reddingsteams.

Ook in de komende weken zullen wij onze zoek- en reddingsactiviteiten ter plekke voortzetten en onze lokale partners steunen waar dieren terechtkomen die gerehabiliteerd moeten worden.

Lees hier meer over de koala-opsporingshond, die intussen een held is op internet. 

8.  Hoe kan ik helpen?

Steun activiteiten ter plekke. Sinds september werkt het team van IFAW in Australië 24/7. Toen de branden intenser werden, kwam IFAW steeds meer in actie. Meest recent is ons internationale noodhulpteam ingezet om te focussen op crisismanagement en hands-on steun voor groepen die zich inzetten voor wilde dieren in de getroffen gebieden. 

Er is dringend geld nodig om door te kunnen gaan met het redden en verzorgen van zieke, gewonde en verweesde wilde dieren.

Ook als je niet in staat bent om zelf financieel bij te dragen kan je bijvoorbeeld een inzamelingsactie starten. Door het delen van e-mails en sociale media posts stimuleer je anderen om te doneren aan organisaties zoals IFAW die ter plekke hulp bieden. Een andere mogelijkheid is om te reageren op oproepen voor hulpmiddelen, dekens, voedsel en andere benodigdheden. 

9. Wat heeft IFAW de afgelopen tijd tijdens de bosbranden gedaan?

IFAW is sinds het begin van de bosbranden in september 2019 ter plekke actief. Wij helpen samen met lokale partners dieren die slachtoffer zijn van de verwoestende bosbranden. Aan het begin van de ramp hebben wij een terreinwagen gekocht die nu wordt gebruikt door onze partner Friends of the Koala. Wij hebben ook noodverblijven voor dieren, zoals koala’s, kangoeroes, vogels en vleermuizen aangeschaft en nestkasten voor opossums. Daarnaast hebben wij een reddingsboot voor Hunter Wildlife, brandwerende pakken voor verschillende groepen, tankpassen voor hulpverleners en reddingswerkers, medische hulpmiddelen, het transport van een watertank, UHF-radio’s en voedsel bekostigd.

Giften aan IFAW hebben wij ook gebruikt voor de inzet van Bear, de koala-opsporingshond, in de door brand geteisterde gebieden, het sponsoren van een dierverpleegkundige bij Friends of the Koala, en voor een dierenarts bij de Bonorong Wildlife Sanctuary’s kliniek in Tasmanië. Wij werken continu samen met lokale groepen die zich inzetten voor wilde dieren, helpen hen en voorzien in hun behoeften.

Toen de branden begin 2020 steeds groter en intenser werden, hebben wij extra teamleden van onze internationale kantoren met ervaring in noodhulp gestuurd om meer hulp te kunnen bieden. We kijken wat het hardste nodig is en zorgen dat de juiste hulpmiddelen de belangrijkste plekken terechtkomen.

10. Wat gebeurt er met het geld als de branden onder controle zijn?

Wij werken al meer dan 30 jaar in Australië met lokale groepen die zich inzetten voor wilde dieren. We geven ze geld en medische hulpmiddelen voor het redden, rehabiliteren en vrijlaten van dieren. Ook steunen we dierverpleegkundigen zodat zij zieke, gewonde en verweesde wilde dieren meteen kunnen helpen. Wij helpen onder meer met het opzetten van de New South Wales Wildlife Council en sponsoren we National Wildlife Care conferenties. 

Wanneer de branden zijn bedwongen blijven onze teams actief en blijven wij hulp verlenen. IFAW gaat verder met het opnieuw opbouwen en herstellen van leefgebieden die schade hebben opgelopen. Dit betekent onder meer dat wij samen met onze partner Bangalow Koalas duizenden eucalyptusbomen zullen aanplanten en belangrijke corridors voor wilde dieren in het noordelijke rivierengebied van New-South-Wales zullen herstellen.