een kijkje bij Friends of the Koala

Het is zondagochtend acht uur en ik rijd mee in een koala-reddingsbus – een typische voorjaarsdag bij Friends of the Koala (FOK) in Australië. Twee inwoners van Northern Rivers in New South Wales hebben FOK gebeld over koala's in nood. Dit soort telefoontjes is geen uitzondering; sinds 1 juli heeft het centrum al 77 koala's gered.

Friends of the Koala, gevestigd in Lismore, New South Wales, neemt al ruim 30 jaar het voortouw bij de redding, rehabilitatie en uitzetting van koala's. In de twee weken dat ik er als vrijwilliger werkte, mocht ik al deze onderdelen van dichtbij meemaken.

Op mijn eerste zondag bij het team ontdekten we een jonge mannetjeskoala die vastzat in een palmboom. De boom stond midden in een koeienwei en er stonden drie herdershonden omheen. Toen we de honden onder controle hadden, konden we de angstige koala in veiligheid brengen en mee terug nemen naar het opvangcentrum. Daar blijft hij onder observatie en krijgt hij elke dag verse eucalyptusbladeren. Eventuele ziekten of kwalen worden ook behandeld.

Voordat ik naar Australië kwam, wist ik niet hoe ernstig deze iconische diersoort eigenlijk bedreigd wordt. Koala's raken vaak gewond bij aanrijdingen en aanvallen door honden of zelfs koeien. Ik besef dat alle problemen in feite terug te voeren zijn op één groot gevaar dat de koala's bedreigt: de vernietiging van hun leefgebied. New South Wales heeft recent zijn wetgeving voor landontginning versoepeld en één gevolg daarvan is dat koala's nu grotere afstanden moeten overbruggen om voor consumptie geschikte bomen te vinden.

Daarom doet het team van FOK niet alleen praktisch werk om de koala zelf te beschermen, maar voert het ook actief campagne voor een betere bescherming van koala's en hun leefgebied. Een mooi voorbeeld van dit werk is de tienjarige campagne van FOK voor omlegging van Sectie 10 van de Pacific Highway, om het leefgebied te sparen van 200 koala's die bekend staan als de Ballina 200.

Alsof het nog niet genoeg is dat koala's de bomen kwijtraken waarin ze slapen en eten, brengt de inperking van hun leefgebied nog een ander gevaar met zich mee: de verspreiding van ziekten, waaronder chlamydia. Een voorbeeld daarvan is Indy, een koala die op dit moment wordt opgevangen in het centrum. De mannetjeskoala is gedeeltelijk blind. Die blindheid liep hij op door een ernstige vorm van bindvliesontsteking, één van de symptomen van chlamydia. Toch is er nog hoop dat hij, na afronding van zijn behandeling, weer kan worden vrijgelaten. Bij FOK wordt elke koala elke dag door de dierenarts onderzocht en in de gaten gehouden, zodat de dieren perfect gezond zijn als ze weer worden uitgezet. 

Eén van de onvergetelijke hoogtepunten in mijn tijd als vrijwilliger was de vrijlating van Elsie, een moeder met een jong in haar buidel. Jongen blijven gemiddeld zes maanden lang in de buidel van hun moeder. Weesjongen die door FOK worden gered, moeten dus fulltime door ‘mensenmama's’ worden verzorgd. Ze moeten om de paar uur worden gevoed, niet alleen overdag, maar ook 's nachts!

Wat zo bijzonder is aan FOK, is dat het door een fantastisch team van uitsluitend vrijwilligers wordt gerund. Zij lobbyen bij de lokale gemeentebesturen, geven voorlichting en zamelen geld in, waarmee de dagelijkse zorg voor de koala's kan worden betaald. Ik was onder de indruk van de enorme toewijding en passie van alle vrijwilligers die heel wat vrije tijd en inzet steken in een speciale ‘hotline’ waarop 24 uur per dag, 7 dagen per week noodgevallen kunnen worden gemeld.

Bovendien heb ik bij FOK geleerd dat de bescherming van koala's nog een hoger doel dient: het behoud van de biodiversiteit van Northern Rivers als geheel. Initiatieven en maatregelen die worden genomen om koala's te beschermen zijn onder meer bescherming van leefgebied en beheersing van het verkeer, en dat zijn dingen die vaak ook andere soorten ten goede komen. Het voortbestaan van de koala wordt serieus bedreigd. Een uitspraak van Susannah Keogh, coördinator van FOK's opvangcentrum, heeft grote indruk op me gemaakt: “Als Australië er al niet in slaagt om zijn koala's te beschermen, hoe kunnen we dan andere soorten beschermen?”