Redding van gestrande zeezoogdieren – wereldwijd
Bij eb kunnen zeezoogdieren strandenWat te doen als je een gestrande dolfijn vindt
Wat te doen als je een gestrande dolfijn vindt
14 september 2022
Een gewone dolfijn wordt ondersteund in het water, zodat hij kan wennen voordat hij wordt vrijgelaten. Foto: Andrea Spence / © IFAW
De kustlijn van Cape Cod, in het noordoosten van de Verenigde Staten, is ongeveer 1.130 km lang, en er stranden vaak dolfijnen en walvissen. Er stranden hier vaker levende dolfijnen dan waar dan ook ter wereld. IFAW biedt al meer dan 20 jaar eerste hulp aan gestrande zeezoogdieren in nood op Cape Cod. Waar mogelijk redden we de dieren om ze weer vrij te laten in het wild.
Als je een gestrand zeezoogdier vindt, kunnen goedbedoelde acties meer kwaad dan goed doen. Lees verder en ontdek wat je moet doen als een dier te dicht bij de kust zwemt, of zelfs is gestrand.
Als je een dood of levend zeezoogdier (een walvis, dolfijn, bruinvis of zeehond) vindt op het strand, bel dan direct de Dierenambulance via telefoonnummer 144.
wat moet ik doen als ik een gestrande dolfijn zie?
Blijf op een veilige afstand van 50 meter (ongeveer zo veel als vier stadsbussen achter elkaar). Houd huisdieren aangelijnd en bel de dierenambulance. Gestrande dolfijnen hebben vaak medische hulp nodig van getrainde dierenartsen, voordat ze weer vrijgelaten kunnen worden. Als je direct hulp inschakelt, kunnen gestrande dieren zo snel mogelijk worden geholpen en vergroot je hun overlevingskans.
waarom stranden dolfijnen?
Er kunnen allerlei redenen zijn dat een dolfijn strandt:
- Natuurlijke omstandigheden: Strandingen komen over al ter wereld voor, en er zijn ook allerlei historische verslagen van. Cape Cod, de locatie van ons reddingsteam voor zeezoogdieren, is een bekende hotspot voor strandingen van levende dolfijnen, met name massale strandingen.
- Geologie: Cape Cod bijvoorbeeld heeft de vorm van een haak en ligt in de Atlantische Oceaan. Dat kan het moeilijk maken voor dolfijnen om vanuit de baai de weg terug naar de open oceaan te vinden.
- Getijden: In sommige gedeelten van Cape Cod is het verschil tussen eb en vloed ruim vier meter. De zeebodem heeft hier bovendien veel uitgestrekte, ondiepe zandbanken, en die combinatie zorgt ervoor dat dolfijnen bij eb vaak vast komen te zitten.
- Sociale structuren: Sommige soorten zeezoogdieren hebben sterke sociale banden. Als één van de dieren dan ziek wordt of gewond raakt, blijft de hele groep alsnog bij elkaar.
- Ziekte of verwondingen: Als een dolfijn ziek of gewond is, kan hij zijn groep kwijtraken, of te zwak zijn om tegen de stroming in te zwemmen. Soms zijn dieren ook gedesoriënteerd en kunnen ze niet meer navigeren.
- Weersomstandigheden: Harde wind en extreme weersomstandigheden kunnen dieren dichter naar de kust drijven dan gewoonlijk.
- Menselijke invloeden: Dolfijnen stranden ook door toedoen van mensen, bijvoorbeeld doordat ze vast komen te zitten in vistuig, worden geraakt door een boot of doordat onderzees lawaai hun oriëntatie verstoort.
kunnen dolfijnen buiten het water overleven?
Dolfijnen zijn zeezoogdieren, die net als wij longen hebben en lucht ademen. Hoewel ze hun hele leven in het water doorbrengen, kunnen gestrande dolfijnen uren buiten het water overleven als ze op de juiste manier worden ondersteund door getrainde hulpverleners.
Medewerkers van IFAW helpen een gestrande dolfijn met Equi Cool Wrap koeldekens en natte handdoeken. Foto: Andrea Spence / © IFAW
moet ik een gestrande dolfijn terug het water in helpen?
Nee, zeker niet doen! Gestrande dolfijnen hebben een trauma doorstaan die vergelijkbaar is met die bij een auto-ongeluk. Waarschijnlijk hebben ze medische zorg en behandeling nodig, voordat ze weer kunnen worden uitgezet in zee. Als een dier terug het water in wordt geduwd, strandt het vaak weer op een andere locatie. Hier wordt het mogelijk niet gemeld en krijgt het dier geen zorg – of het spoelt dood aan. Bovendien zijn dolfijnen vrij zwaar en hebben ze speciale draagapparatuur nodig om schade aan hun staart en vinnen te voorkomen. Als de botten hiervan uit de kom raken bij een poging om het dier terug te duwen, kan de dolfijn niet meer zwemmen.
moet ik water over een gestrande dolfijn gieten of het dier bedekken?
Nee. Als je de gestrande dolfijn benadert, kan dit stress veroorzaken voor het dier. Dit kan niet alleen gevaarlijk zijn voor het dier, maar ook voor jezelf. Alleen getrainde hulpverleners mogen een gestrande dolfijn benaderen, aanraken of verzorgen. Zij kunnen onnodige stress en extra verwondingen vermijden.
waarom worden dolfijnen niet direct terug in zee gelaten als ze worden gevonden?
Vaak stranden dolfijnen op plaatsen met ondiep water, en waar er veel verschil is tussen eb en vloed. Op basis van tientallen jaren ervaring weten we dat gestrande dolfijnen de beste overlevingskans hebben als we ze eerst behandelen, en vervolgens transporteren naar een locatie met snelle toegang tot diepe wateren.
hoe verzorgen jullie een geredde dolfijn?
Als onze getrainde hulpverleners de dolfijn hebben gered, wordt het dier naar onze mobiele kliniek verplaatst. Dit is een speciaal ontworpen voertuig voor reddingsacties op Cape Cod, waar vaak massastrandingen voorkomen. Hier kunnen dierenartsen en experts van IFAW de gezondheid van de dolfijn beoordelen en het dier stabiliseren met bijvoorbeeld infusen en/of andere behandelingen om de schok van de stranding tegen te gaan. Ondertussen rijdt het voertuig zo snel mogelijk naar een geschikte locatie voor de vrijlating.
worden de dolfijnen na hun vrijlating gevolgd?
Soms wel! Tijdelijke satelliettags zijn belangrijk om te monitoren hoe dieren het doen na hun vrijlating. De gegevens van de tag leveren onze deskundigen bijvoorbeeld informatie over de zwemsnelheid, die kan helpen om in te schatten hoe goed het gaat met het dier. We zien ook of de dolfijn terugkeert naar een leefgebied dat geschikt is voor de soort. Bovendien zien we natuurlijk of het dier de weg naar open zee heeft gevonden en niet opnieuw is gestrand. Ontdek meer weetjes over satelliettags bij dolfijnen en walvissen.
Dr. Sarah Sharp, dierenarts van IFAW, luistert naar de longen van een dolfijn in onze mobiele reddingskliniek voor zeezoogdieren. Foto: Andrea Spence / © IFAW
kunnen jullie alle gestrande dolfijnen redden?
We verbeteren onze reddingsprotocollen continu op basis van de beste wetenschappelijke inzichten, maar zo nu en dan haalt een dolfijn het helaas niet. Onze ervaren dierenartsen beoordelen ieder afzonderlijk dier om in te schatten of het gezond genoeg is om direct te worden vrijgelaten. Helaas is het soms de beste keus om het dier te laten inslapen en zo verder leed te voorkomen. Vaak voeren we een necropsie uit (een autopsie bij dieren) om zoveel mogelijk te leren over de mogelijke oorzaak dat het dier is gestrand. Dit kunnen we gebruiken om te analyseren hoe we nog beter kunnen helpen als er weer een dier strandt.
Binnenkort komt onze nieuwste ontwikkeling op het gebied van hulpverlening:
Sommige dolfijnen kunnen na een korte revalidatie weer worden uitgezet; we behandelen dan het letsel dat ze bij het stranden hebben opgelopen, zoals spierletsel en shock. Met ons nieuwe initiatief, de Cetacean Intensive Care Unit, kunnen we eindelijk ook meerdere dagen achter elkaar diergeneeskundige zorg leveren aan gestrande zeezoogdieren. Op deze intensive care kunnen we dolfijnen uitgebreider behandelen met behulp van geavanceerde diagnostische methoden. Hierdoor kunnen we meer dieren voldoende laten genezen om te worden vrijgelaten – en dus meer levens redden.
Gerelateerde content
Zonder jouw steun kunnen wij ons werk niet doen. Geef nu voor het verbeteren van de leefomstandigheden voor dieren.