verdwaalde walvissen in de rivier de Seine, wat kunnen we hier van leren?

Het was woensdagochtend 11 uur. Op mijn telefoon krijg ik een pushmelding over de witte dolfijn – ook wel beloega of witte walvis – die eerder was gespot in de rivier de Seine: hij had het niet overleefd. Het dier onderging hetzelfde lot als de orka die eind mei in dezelfde rivier was gesignaleerd. Helaas waren de reddingsoperaties niet voldoende om deze beloega, die ver van zijn natuurlijke omgeving was, te redden.

Na het verdriet komt de tijd van vragen stellen. 

Hoe kan het dat de beloega walvis en de orka ooit in de Seine zijn beland?

Beloega's komen over het algemeen alleen voor in de ijzige wateren van het noordpoolgebied. Orka-populaties komen overal ter wereld voor in onze oceanen, maar worden eigenlijk nooit in rivieren waargenomen. Hoe kwamen ze zo ver van hun leefgebied terecht? Waren de twee dieren ziek voordat ze in de Seine aankwamen? Wilden zij zich op een of andere manier isoleren?

Een andere hypothese: zou hun aanwezigheid in verband kunnen worden gebracht met een trauma? Aangezien geluid de belangrijkste sensorische cue is voor zeezoogdieren, zou het kunnen dat de beloega en de orka werden gestoord door hoge geluidsniveaus voordat zij in de Seine aankwamen?

Hoewel het lastig is deze vragen te beantwoorden, weten we dat een groot aantal zeedieren te lijden heeft onder door de mens veroorzaakt onderwaterlawaai. 

De impact van onderwaterlawaai

Het lawaai dat ontstaat door onder andere commerciële scheepvaart, onderzoek naar olie een gas en bouwwerkzaamheden op het water veroorzaakt stress bij zeedieren en kan hen uit hun leefgebied verdrijven. Het vermindert hun vermogen om de wereld om hen heen waar te nemen, prooien te vinden en roofdieren te ontwijken. Extreem hard geluid kan ook verwondingen veroorzaken of zelfs lijden tot de dood. Dit geldt met name bij akoestisch gevoelige walvisachtigen.

Volgens een studie gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Science¹, is het door het scheepvaartverkeer voortgebrachte laagfrequente lawaai in de afgelopen 50 jaar 32 maal zo groot geworden. Het lawaai in de oceaan is dus aanzienlijk toegenomen. Dit is niet verwonderlijk, gezien het feit dat elke dag 60.000 schepen de oceaan bevaren! Je kunt je voorstellen dat het een beetje is alsof je permanent in een discotheek woont... De "wereld van stilte" die de Franse kapitein en ontdekkingsreiziger Jacques-Yves Cousteau zo dierbaar was, is nu heel ver weg. 

Maar er is goed nieuws: onderwaterlawaai is in tegenstelling tot chemische- of plasticverontreiniging zeer goed te verhelpen. Het enige dat nodig is om een einde te maken aan de geluidshinder, is de bronnen van geluidsemissies te stoppen of te verminderen. Volgens een recente wetenschappelijke studie² zou het voldoende zijn om de snelheid van schepen wereldwijd met 10% te verminderen om het geluid dat onder water geproduceerd wordt met 40% te laten afnemen!

Als het lawaai stopt, komt er direct een einde aan de vervuiling

IFAW werkt op wetgevend niveau en met alle belanghebbenden in de sector samen om ervoor te zorgen dat er strenge regels komen om het onderwaterlawaai te verminderen. Maar dat is niet genoeg, we moeten er allemaal aan meewerken. 

Iedereen heeft de mogelijkheid om in actie te komen, iedereen kan met zijn consumptiegewoonten een impactvolle verandering teweeg te brengen. Bedenk bij jezelf: waar komen mijn aankopen vandaan? Zijn ze onmisbaar? Had je ze ook in een winkel in de buurt kunnen kopen? Koop je lokale producten, en dan met name fruit en groenten? De producten die we in ons dagelijks leven gebruiken komen vaak van de andere kant van de wereld en worden vervoerd met containerschepen. Het transport over zee gaat niet zonder risico voor het leven in zee. Het is uiteraard niet mogelijk om 100% lokaal te consumeren, aangezien we in een geglobaliseerde wereld leven, maar we kunnen allemaal een verschil helpen maken door ons best te doen om lokaal te kopen. Op die manier weten we dat onze producten niet afkomstig zijn van schepen die een bedreiging vormen voor onze geliefde zeedieren.

Binnenkort kun je samen met ons actie ondernemen om de geluidsoverlast onder water te verminderen. Volg ons nieuws om de komende weken meer te weten te komen!

– Geschreven door Noe Swynghedauw (Frankrijk), campagnevoerder voor behoud van het mariene milieu 

Bronnen:

[1] The soundscape of the Anthropocene ocean, Carlos M. Duarte et al., Science, 2021

[2] Leaper, R. (2019). The Role of Slower Vessel Speeds in Reducing Greenhouse Gas Emissions, Underwater Noise and Collision Risk to Whales.