Welke dieren zijn koudbloedig?

Wat betekent koudbloedig?

Ook wel ectotherm of poikilotherm genoemd, hebben koudbloedige dieren weinig tot geen interne controle over hun lichaamstemperatuur. Aangezien ze intern geen warmte kunnen genereren, is hun lichaamstemperatuur rechtstreeks verbonden met de temperatuur van hun omgeving. Als gevolg hiervan is de enige manier voor een koudbloedig dier om zijn lichaamstemperatuur te veranderen, door zijn omgeving te veranderen.

Wanneer hagedissen bijvoorbeeld op rotsen zonnebaden gedurende de dag, maken ze gebruik van de warmte van de zon om hun interne temperatuur en energieniveaus te verhogen. Dit helpt om hun stofwisseling en spieren actief te houden, zodat ze normaal kunnen functioneren. Koudbloedige dieren reguleren ook hun temperatuur door zich in te graven of zich onder te dompelen in water.

Koudbloedig zijn betekent niet dat het bloed van deze dieren koud aanvoelt. Hun interne lichaamstemperatuur ligt nog steeds aan de warmere kant, hoewel deze een paar graden kouder kan zijn dan die van warmbloedige dieren.

Wat is het verschil tussen koudbloedige en warmbloedige dieren?

Er zijn drie belangrijke verschillen tussen koudbloedige en warmbloedige dieren. Laten we deze hieronder verkennen.

Koudbloedige dieren zijn thermoconformers.

Het belangrijkste verschil is dat koudbloedige dieren hun interne temperatuur niet kunnen regelen zonder externe warmtebronnen. Ze staan bekend als thermoconformers en nemen de omgevingstemperatuur aan als hun eigen lichaamstemperatuur. Zonnen in de zon bijvoorbeeld, zal hun lichaamstemperatuur verhogen, terwijl een koele schaduw of holen deze zal verlagen. Sommige koudbloedige dieren passen ook hun metabolisme aan als reactie op temperatuurveranderingen. Veel soorten slangen, hagedissen en insecten verlagen hun metabolisme aanzienlijk tijdens de winter en gaan in een diapauze of een torpor-staat, wat vergelijkbaar is met een winterslaap.

Warmbloedige dieren daarentegen zijn thermoregulators, wat betekent dat ze hun lichaamstemperatuur binnen een relatief smalle range kunnen handhaven, ongeacht de externe omstandigheden. Ze hebben complexe gedragingen ontwikkeld om hun lichaamstemperatuur te reguleren, waaronder rillen om warmte te genereren en hijgen of zweten om af te koelen.

Koudbloedige dieren hebben een breder bereik van interne temperaturen.

Typisch hebben koudbloedige dieren een breder bereik van interne temperaturen waarbinnen ze kunnen functioneren in vergelijking met warmbloedige dieren. De lichaamstemperatuur van een blauwe tong hagedis kan bijvoorbeeld fluctueren tussen 30 °C en 37 °C en nog steeds gezond zijn.

De lichaamstemperatuur van een mens fluctueert daarentegen slechts met één graad Celsius, doorgaans variërend van 36,1 °C tot 37,2 °C. Als onze temperatuur boven dit gebied stijgt, beginnen enzymen te denatureren, wat ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken. Evenzo beginnen de lichaamssystemen uit te schakelen als onze interne temperatuur onder deze waarden daalt.

Koudbloedige dieren hebben een lagere energiebehoefte.

Koudbloedige dieren hebben lagere metabolisme tarieven dan warmbloedige dieren, aangezien ze afhankelijk zijn van externe warmtebronnen om hun lichaamstemperatuur te regelen. Ze verminderen vaak hun activit eitsniveaus bij lagere temperaturen om energie te besparen totdat de omstandigheden gunstiger worden.

Warmbloedige dieren daarentegen hebben doorgaans veel hogere energiebehoeften dan koudbloedige dieren, omdat ze aanzienlijke hoeveelheden energie verbruiken om een constante interne temperatuur te handhaven, wat hoge metabolisme tarieven vereist. Deze energie-uitgaven stellen hen in staat om actief te blijven en effectief te functioneren onder een breed scala aan omgevingsomstandigheden.

Welke dieren zijn koudbloedig?

Enkele van de meest voorkomende koudbloedige dieren zijn vissen, krokodillen, haaien, schildpadden, reptielen, insecten, kikkers en padden. Koudbloedige dieren zijn ongelooflijk divers en leven in veel verschillende habitats, hoewel ze niet zo wijdverspreid zijn als warmbloedige dieren.

Zijn vissen koudbloedig?

Vissen, met enkele uitzonderingen die we zo zullen bespreken, zijn koudbloedig. Hun interne temperatuur wordt beïnvloed door de omgeving waarin ze leven en de temperatuur van het water in hun ecosysteem. Ze kunnen hun interne temperatuur aanpassen door dichter bij het oppervlak te zwemmen om op te warmen of dieper te duiken om af te koelen.

Wetenschappers hebben echter recentelijk een nieuwe warmbloedige vis ontdekt: de opah, of maanvis. De interne temperatuur van de opah bereikt niet de hoogtes van andere warmbloedige soorten zoals vogels of zoogdieren, maar warm bloed circuleert wel door zijn lichaam. Tonijn en zwaardvis zijn ook warmbloedige vissen.

Zijn haaien koudbloedig?

Behalve voor vijf haaiensoorten binnen de Lamnidae-familie, waaronder de witte haai, zijn alle haaien koudbloedig. Voor de meeste haaiensoorten past hun lichaamstemperatuur zich aan de omgeving aan waarin ze zwemmen, wat betekent dat ze warmer worden bij het zwemmen in warm water en kouder in koeler water. Haaien gebruiken waterstromingen—die vaak warmer of kouder zijn dan het omringende water—om hun lichaamstemperatuur te verhogen of te verlagen. Ze zwemmen ook vaak langzamer in koudere wateren om energie te besparen en migreren naar warmere wateren tijdens de winter om warm te blijven.

Haaien hebben ook een uniek orgaan dat de ampullae van Lorenzini wordt genoemd, waarmee ze veranderingen in de watertemperatuur kunnen detecteren via elektro-sensorische organen op hun kop. Dit stelt hen in staat om te voorspellen of en wanneer ze hun omgeving moeten veranderen om hun lichaamstemperatuur te handhaven. Deze aanpassingen stellen haaien in staat om overal te leven, van de Arctische gebieden tot tropische koraalriffen.

Zijn kikkers koudbloedig?

Kikkers zijn koudbloedig, net als alle amfibieën, waaronder padden, nieuwtjes en salamanders. Er zijn meer dan 8.000 bekende soorten amfibieën, die allemaal koudbloedig zijn.

Een unieke soort die bekend staat als de boskikker wordt 'levend bevroren' tijdens de winter. IJs vormt zich rond hun interne organen en nestelt zich tussen hun huid en spieren, en ook hun hartslag en ademhaling stoppen. Ze geven echter speciale chemicaliën af die als antivries in hun lichaam werken om te voorkomen dat er ijs binnenin hun cellen ontstaat, waardoor ze weer kunnen ontwaken zodra de vorst voorbij is.

Zijn hagedissen koudbloedige dieren?

Als reptielen zijn bijna alle hagedissen koudbloedig. Dit omvat komodovaranen, monitorhagedissen en gekko's.

Hagedissen staan bekend om het zonnen op rotsen om hun lichaamstemperatuur te verhogen, waarbij ze zowel de warmte van de zon als de warmte van het oppervlak daaronder absorberen. Ze vlakken ook hun lichaam af om het oppervlak dat in contact is met de rots en aan de zon wordt blootgesteld, te vergroten. Om af te koelen, kruipen ze ondergronds of naar schaduwrijke plekken. Sommige hagedissen kunnen de kleur van hun schubben veranderen om zonlicht te reflecteren (in plaats van het te absorberen).

Zijn alligators koudbloedig?

Alligators zijn reptielen, wat betekent dat ze ook koudbloedig zijn. Hetzelfde geldt voor hun verwanten, de krokodillen.

Net als andere reptielen liggen alligators in de zon om zichzelf op te warmen, wat verklaart waarom ze vaak op rivieroevers worden aangetroffen in plaats van in het water. Ze graven ook warmtevasthoudende holen in de modder om als onderkomen te gebruiken en zichzelf warm te houden.

Zijn honingbijen koudbloedige dieren?

Alle insecten zijn koudbloedig, inclusief honingbijen. Om hun nesten warm te houden, dichten bijen scheuren met propolis—een harsachtige stof die door bijen wordt gemaakt van de knoppen van populieren en naalddrager bomen—en zwermen zij samen om lichaamswarmte op te wekken. In de zomer koelen ze het nest af door water te verzamelen, zich rondom de ingang van het nest op te stellen en het water in het nest te ventileren, waar het verdampt en de lucht afkoelt.

Alle andere ongewervelde dieren zijn ook koudbloedig, inclusief spinnen, die in de zomer zonnige webben spinnen en in de winter onderdak zoeken in warme holtes en kieren om warm te blijven.

Zijn schildpadden koudbloedige dieren?

Zowel schildpadden als tortoises zijn koudbloedig. Omdat ze hun lichaamstemperatuur niet intern kunnen regelen, nemen ze die van hun omgeving aan, wat ernstige gevolgen kan hebben. Als ze te koud worden, kunnen ze 'koudgestuwd' raken, waardoor ze lethargisch worden en niet meer kunnen zwemmen. Wanneer dit gebeurt, drijven schildpadden naar de oppervlakte en zijn ze kwetsbaar voor roofdieren en aanvaringen met boten, of ze kunnen het schok niet overleven en sterven.

Zijn slangen koudbloedig?

Slangen zijn koudbloedige dieren die afhankelijk zijn van hun omgeving om warm te blijven. Dit is waarom het Amazone-regenwoud de grootste hoeveelheid slangen herbergt, en waarom er geen slangen te vinden zijn in Antarctica, IJsland, Ierland, Groenland of Nieuw-Zeeland, waar het - of historisch gezien - simpelweg te koud is.

Slangensoorten die leven in habitats waar de temperaturen in de winter gevaarlijk laag kunnen worden, gaan in brumatie. Dit is vergelijkbaar met hibernatie, wat betekent dat ze gedurende langere periodes (van een paar weken tot een paar maanden) rusten, hoewel ze niet volledig inactief worden. Tijdens deze periode moeten ze drinken en zullen ze hun schuilplaatsen verlaten om in de zon te basken als de temperaturen een dag of twee stijgen, voordat ze terugkeren naar hun schuilplaats.

Wat zijn koudbloedige dieren?

Koudbloedige dieren bieden een fascinerende blik op de diversiteit van de natuur. Van reptielen en amfibieën tot vissen en insecten, hun afhankelijkheid van externe temperaturen heeft geleid tot unieke aanpassingen en gedragingen. Het begrijpen van deze dieren biedt inzicht in de balans van ecosystemen en de unieke rollen die alle dieren in hun omgeving spelen.

Hier bij IFAW werken we aan het beschermen van alle dieren. Of ze nu warm- of koudbloedig zijn, alle soorten verdienen reddings- en conserveringsinspanningen, vooral nu ze bedreigingen ondervinden door klimaatverandering, verlies van habitat en wildlife criminaliteit.