Grace Mutonga: hoe klimaatslimme landbouw het leven van één boer veranderde

Op het platteland van Zambia, met een gemiddeld geboortecijfer van zes kinderen per vrouw, zijn vrouwen verantwoordelijk voor de dagelijkse voorziening van het gezin. Dit is een moeilijke taak nu het veranderende klimaat de landbouwgrond verandert.  

Dit is de trieste realiteit voor de 48-jarige Grace Mutonga, een kleinschalige boerin die samen met haar man op een geliefd perceel van vier hectare woont in de buurt van Lukusuzi National Park. Het voorouderlijke land, dat al generaties lang wordt doorgegeven, is een levend bewijs van de tradities en erfenissen van hun voorouders, van wie velen daar begraven liggen. 

Tekorten en opofferingen 

Grace en haar man verbouwden maïs, katoen en pinda's, maar jaar na jaar werd de royale oogst kleiner en kleiner. “Deze situatie leidde ons tot armoede en maakte het moeilijk om onze kinderen van basismaaltijden te voorzien,” vertelt Grace. 

De strijd om te overleven werd heviger. Ze maakten hartverscheurende opofferingen, zoals het kiezen welke van hun kinderen ze naar school konden sturen en welke hun opleiding zouden moeten opgeven. Het gezin was wanhopig om de eindjes aan elkaar te knopen. 

Voor veel gezinnen in vergelijkbare situaties wordt illegale mijnbouw gezien als een rendabele alternatieve bron van inkomsten. We zien echter de gevolgen van deze activiteiten voor de natuur, omdat mijnbouw het milieu aantast en kwetsbare ecosystemen bedreigt. 

Klimaatslimme landbouw omarmen 

Grace's leven nam een belangrijke wending op een middag in 2015 toen ze een bijeenkomst bijwoonde die was georganiseerd door Community Markets for Conservation (COMACO). Daar maakte ze kennis met het concept van klimaatslimme landbouw.  

“De informatie die ik die dag kreeg, startte een traject van verandering voor mij en opende mijn ogen voor nieuwe mogelijkheden,” zegt ze.

De training van COMACO en IFAW was vooral gericht op boerinnen en voormalige stropers in het 32.278 km² grote Malawi-Zambia Transfrontier Conservation Area (TFCA). Dankzij de training kon Grace beginnen met het toepassen van klimaatslimme landbouwpraktijken.

Het aanleren van biologische praktijken heeft het leven van Grace en haar familie veranderd. Deze praktijken zijn bijvoorbeeld het planten van peulvruchten om de voedingswaarde van de bodem te verbeteren, het afwisselen van gewassen om de bodem gezond te houden, en het planten van gewassen naast de bomen Gliricidia sepium omdat die extra voedingsstoffen leveren.

Kennis delen

Grace's successen hebben ertoe geleid dat ze een van COMACO's leidende boeren is geworden. Ze gebruikt haar vaardigheden om 10 groepen van elk 16 boeren te trainen in klimaatslimme landbouwtechnieken. Ook deelt ze zaad uit aan de begunstigden.

Luke Lungu, assistent projectmanager bij COMACO, zegt dat Grace's reis veel andere boeren heeft geïnspireerd om haar voorbeeld te volgen. "COMACO is erg trots op haar rol als een van onze hoofdboeren, die andere boeren begeleidt bij het omarmen van duurzame landbouwpraktijken. Grace weigerde op te geven en haar prestaties zijn opmerkelijk." 

Veerkrachtige gemeenschappen opbouwen, boer voor boer  

“Mutonga's inspirerende verhaal is een duidelijke herinnering aan hoe individuele actie de wereld om ons heen aanzienlijk kan beïnvloeden,” zegt Simbarashe Chiseva, Community Development Officer bij IFAW. "Ons partnerschap met COMACO versterkt gemeenschappen, vergroot de veerkracht, zorgt voor voedselzekerheid, en haalt mensen in de gebieden waar wij actief zijn uit de armoede."

IFAW werkt wereldwijd aan het bevorderen van klimaatslimme praktijken voor natuurbehoud waar zowel wilde dieren als mensen baat bij hebben. Het Room to Roam-initiatief van IFAW richt zich onder andere op klimaatslimme landbouw, waardoor het levensonderhoud en de voedselzekerheid van veel boeren in de Malawi-Zambia Transfrontier Conservation Area (TFCA) al is verbeterd.  

Via het partnerschap van IFAW met COMACO, gesteund door het Duitse Agentschap voor Internationale Samenwerking (GIZ), hebben meer dan 5.300 boeren in Malawi en Zambia training gekregen in klimaatslimme landbouw en boslandbouw. De meeste deelnemers zeggen dat klimaatbewuste landbouwpraktijken en klimaatgevoelig beheer van natuurlijke hulpbronnen hun levensomstandigheden hebben verbeterd. Hierdoor kunnen gezinnen zoals dat van Grace goed leven.