Vraag en antwoord: IFAW's reddingsteam in Oekraïne

In een land dat wordt geteisterd door oorlogsgeweld, hebben mensen in Oekraïne moeite om voedsel en verzorging voor hun dieren te vinden. Ook blijkt het vaak een uitdaging om huisdieren te vervoeren wanneer mensen worden gedwongen hun woonplaats te ontvluchten. Door de stress van het vluchten kunnen dieren getraumatiseerd raken. Ook hebben de dieren zorg nodig wanneer ze eenmaal in veiligheid zijn gebracht. Voor achtergelaten dieren, zoals paarden of wilde dieren, kan het moeilijk zijn om aan voedsel en bescherming te komen. IFAW heeft een dierenreddingsteam voor Oekraïne opgericht, dat zich het afgelopen jaar heeft ingezet voor het redden en in veiligheid brengen van dieren die in het menselijke conflict terecht zijn gekomen.

in actie voor dieren in Oekraïne

Ruim een jaar nadat de oorlog begon in Oekraïne, spraken wij met vier projectleden uit IFAW's Oekraïne team over hun werk.

• Veronika Herasymenko (VH) is een dierenarts die nog steeds in Oekraïne woont. Na de beschieting van Kharhov, waar ze mede-eigenaar was van een dierenkliniek, is ze bij IFAW in Polen gaan werken ter ondersteuning van binnenkomende vluchtelingen. Daarna werd ze operationeel coördinator van IFAW en hield ze zich bezig met de uitvoering van noodhulpactiviteiten met IFAW-partners.
• Kateryna Kyrsta (KK) werkte voorheen aan projecten van de Wereldbank Groep in Oekraïne ter ondersteuning van de financiering van kleine boeren. Ze is vorig jaar bij het team gekomen als projectmanager. Als projectmanager houdt ze toezicht op alle projectactiviteiten en werkt ze aan inspanningen om dieren te beschermen tegen de gevolgen van de oorlog en hen te ondersteunen bij hun herstel.
• Maryna Erlemgidze (ME) is de project advocacy officer en richt zich op het verhogen van de dierenwelzijnsnormen in de regio door middel van partnerschappen met belangrijke belanghebbenden.
• Natalia Gozak (NG) gevestigd in Kiev, is de veldwerker van het project voor het redden van wilde dieren. Met haar achtergrond in ecologie, milieuwetenschappen en wildbeheer geeft zij leiding aan de inspanningen om de gevolgen van de oorlog voor de wilde dieren te verzachten.

hoe ben je uiteindelijk onderdeel geworden van het reddingsteam van Oekraïne?

VH: Ik herinner me die tijd nog heel goed. Mijn familie en ik waren in het westelijke deel van Oekraïne toen ik een aankondiging zag dat er dierenartsen nodig waren aan de grens. Ik belde zonder na te denken, omdat ik wist dat ik iets moest doen. Enkele maanden later trad ik in dienst bij IFAW als operationeel coördinator.

ME: Vanwege de oorlog was ik genoodzaakt mijn woning in Kiev te verlaten. Ik verhuisde naar Brussel en ging hier op zoek naar een baan in de advocatuur. Toen gebeurde een er wonder: ik kwam een IFAW-vacature tegen die combineerde wat ik weet en waar ik van houd: belangenbehartiging in Oekraïne en het helpen van dieren.

hoe heb je het afgelopen jaar dieren/mensen geholpen die door de oorlog zijn getroffen?

VH: Na het uitbreken van de oorlog bleef onze kliniek ondanks alle moeilijkheden functioneren. Tijdens beschietingen en luchtaanvallen, in tijden van acute nood, zelfs 's nachts.

KK: Net als miljoenen andere Oekraïners hebben mijn familie en ik donaties gestuurd naar vrijwilligers die het Oekraïense leger, gezinnen en kinderen in nood ondersteunen.

ME: Bij het uitbreken van de oorlog en zelfs voor de oorlog hielp ik bij enkele kleine hondenopvangcentra, waarbij ik periodiek geld doneerde voor de behandeling van dieren.

NG: Het minste wat ik kon doen: ik nam een kat in huis die soldaten in december 2022 in de buurt van Bakhmut vonden. De soldaten hadden hem soldaat Ryan genoemd. Het was duidelijk dat hij vroeger in een gezin met een hoog inkomen woonde. Hij is gewend om in de auto te rijden, weet hoe hij de kattenwagen moet gebruiken - maar was duidelijk uitgehongerd toen hij gevonden werd.

hoe help je momenteel dieren/mensen die getroffen zijn door de oorlog?

VH: Ik heb 24 uur per dag contact met Oekraïense vrijwilligers van wie ik informatie krijg over incidenten, en met de dierenasielen die we helpen en goede doelen waar we mee samenwerken. Ik doe ook veel consulten over veterinaire kwesties. Een belangrijk aandachtspunt voor ons is de evacuatie van wilde dieren uit hotspots, uit niet-bezette steden. Een recente evacuatie was van een leeuw uit de Sumy-regio. De leeuw kon niet lopen en was uitgemergeld en bang.

KK: Ons team verstrekt noodsubsidies aan asielen voor huisdieren en dieren in het wild en we werken samen met lokale dierenwelzijnsorganisaties bij het leveren van voedsel en verzorging aan dieren in heel Oekraïne, met name gericht op gebieden in de nabijheid van de frontlinie. We werken ook samen met een landelijke vereniging van veterinaire klinieken voor het vaccineren en steriliseren van dieren. Samen met onze lokale partners redden en verzorgen we ook dieren in gevangenschap.

wat was je grootste uitdaging in het afgelopen jaar?

VH: Mijn zus en haar gezin, mijn tante en een paar vrienden wonen nu in Kharkiv. De situatie in de stad blijft zeer gevaarlijk. Dagelijkse beschietingen van woonwijken, vernieling van de infrastructuur van de stad, doden van mensen en dieren. Het is op dit moment erg belangrijk voor dieren in Oekraïne om voldoende voedsel en vaccins te krijgen en om warm te kunnen blijven.

ME: Gedwongen emigratie uit Oekraïne met één kleine koffer, 2.000 km door Europa reizen met de bus met mijn zieke hond en een nieuw leven beginnen in Brussel.

NG: Om te blijven werken en anderen te ondersteunen bij het horen van bombardementen en luchtaanvalalarmen in combinatie met elektriciteits- en watertoevoeronderbrekingen.

waar ben je het meest trots op?

VH: Ik ben IFAW erg dankbaar voor de mogelijkheid om te werken en te helpen. Het was belangrijk om iets te doen en niet na te denken over wat er aan de hand was - het hielp me om niet gek te worden. Het was moeilijk om bange mensen en dieren te zien die niet wisten wat ze moesten doen. We moesten met ze praten en proberen ze te kalmeren. We hebben de dieren gechipt en gevaccineerd. We hebben ook vergunningen afgegeven voor verplaatsingen binnen de Europese Unie.

NG: Om ons telkens weer aan te passen aan de nieuwe uitdagingen: luchtaanvallen, hebben we een schuilplaats ingericht. Elektriciteit uitgevallen - we hebben een alternatieve stroomvoorziening voorzien. Ik heb 10 jaar lang geen auto bestuurd, maar ik moest het [doen], en ik deed het.

wat zijn je volgende stappen?

KK: De reddingsactiviteiten in Oekraïne zijn echt ontworpen om te voorzien in zowel de onmiddellijke als de strategische behoeften van het dierenwelzijn in Oekraïne. Tegelijkertijd werkt het IFAW aan een herstelplan, en we hopen allemaal dat de vrede snel zal terugkeren in Oekraïne en dat ons team de natuur en de wilde dieren zal helpen herstellen na de door de mens veroorzaakte wrede ramp die het vandaag doormaakt.